Taakveld Kerk en Israël steunt het werk van Stichting Aleh en brengt dit graag bij u onder de aandacht. meer hierover kunt u vinden op hun website. https://aleh.nl/geven/
Kerk en Israel
Artikel van ds. Eeuwout Klootwijk, Kerk en Israël, dienstenorganisatie Protestantse Kerk en is daarnaast predikant in Oost-Souburg
Ds. Eeuwout Klootwijk is vanuit de Protestantse Kerk werkzaam op het gebied van joods-christelijke relaties. Hij reflecteert op het toenemende aantal antisemitische uitingen in de samenleving. ‘Antisemitisme steekt weer de kop op na nooit echt weggeweest te zijn. Je hoeft er alleen maar de krant voor te lezen, naar TV te kijken of op internet te surfen. Zelf merk ik het in mijn contacten met vertegenwoordigers van de Joodse gemeenschap in Nederland. Opperrabbijn Binyomin Jacobs stuurde me onlangs een appje met een afbeelding van de Joodse haakneuzen tijdens het carnaval in Aalst. Er is bezorgdheid over het verhardende klimaat, in Nederland en elders. Dat het aantal antisemitische incidenten toeneemt, lees ik terug in allerlei rapporten.
Monitorenonderzoeken Een aantal jaar geleden, in 2015, las ik het onderzoek Antisemitisme onder jongeren in Nederland. Download het rapport 'Antisemitisme onder jongeren in Nederland'. Zo is het Midden-Oostenconflict een duidelijke triggerfactor voor antisemitische en anti-Israëlsentimenten onder vooral islamitische jongeren. Vorig jaar was er het EénVandaag Opiniepanelonderzoek Joden in Nederland, vrijwel tegelijkertijd met een omvangrijk onderzoek naar antisemitisme cijfers in de Europese Unie. De onthutsende conclusie was dat de helft van de deelnemers zich niet vrij voelt om in Nederland openlijk Joods te zijn. Op de dag dat de nieuwe Monitor Antisemitische Incidenten 2018 van het CIDI gepubliceerd werd, was ik in gesprek met de directeur, Hanna Luden. We deelden onze zorgen over de toename van het aantal incidenten vooral in de directe omgeving (school, werk, buren) en verkenden wat de rol van de kerken zou kunnen zijn.
Brede coalitie Toen ik in november 2018 samen met moderamenleden onder wie de scriba René de Reuver aanwezig was bij de Kristallnachtherdenking in de Portugese synagoge, hoorde ik de nieuwe voorzitter van het Centraal Joods Overleg, Eddo Verdoner, oproepen tot een brede coalitie van maatschappelijke en kerkelijke partijen om zo een dam op te werpen tegen het toenemende antisemitisme. Ook bepleitte hij een Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding. Later spraken we erover in het reguliere overleg tussen het Centraal Joods Overleg en de Protestantse Kerk. Want ook als Protestantse Kerk voelen we de urgentie hier iets tegen te doen. Door ons uit te spreken tegen jodenhaat en door ons te verbinden met Joodse gemeenschappen. En door verbinding te zoeken met andere kerkelijke en maatschappelijke partijen. Dat staat allemaal nog in de kinderschoenen. Al is de kerkorde er al jaren duidelijk over: door het namelijk als roeping van de kerk te zien om ‘het inzicht in en bestrijding van antisemitisme te bevorderen’.
Antisemitisme is een probleem van ons allen Dat schrijven Dilan Yesilgöz-Zegerius, Kamerlid voor de VVD, en Gert-Jan Segers, fractievoorzitter van de ChristenUnie, in hun Initiatiefnota over een effectievere aanpak van antisemitisme. We hebben met elkaar gefaald’, zeggen ze, ‘als we de Joodse gemeenschap in ons land, of beter gezegd; wat er van over is gebleven na de Tweede Wereldoorlog, niet een veilig bestaan kunnen bieden. Immers, een Nederlandse samenleving zonder een vitale Joodse gemeenschap, is ondenkbaar’. Beiden stellen tal van maatregelen voor op het gebied van onderwijs, jongeren, inburgering, het veiligheidsdomein, het overheidsbeleid, internet, sport. Ik lees de nota met grote instemming, ook waar zij de vormen van het klassieke en het nieuwe antisemitisme kort in beeld brengen. Het deed mij denken aan een helder internetfilmpje van de vroegere opperrabbijn Jonathan Sacks, waarin hij laat zien dat Joden nooit deugen, niet vanwege hun geloof, niet vanwege hun ‘ras’ en ook niet omdat zij iets met de staat Israël hebben. Daar moet je iets krachtigs tegenover zetten. https://youtu.be/3UAcYn4uUbs/
Wat antisemitisme is… Er is geen eenduidige wetenschappelijke definitie van antisemitisme, zeggen de beide kamerleden. Zij hanteren de Europese werkdefinitie van antisemitisme, die begint met: ‘Antisemitisme is een bepaald beeld van Joden dat tot uiting kan komen als haat jegens Joden...’ Je kunt er veel over zeggen en proberen tot een definitie te komen, denk ik, maar ook zonder definitie of met toepassing van diverse omschrijvingen weet je wel waarover het gaat: jodenhaat omdat Joden Joden zijn. En Joden zelf voelen heel goed aan, waar hun bestaansrecht wordt ontzegd.
...en wat je ertegen kunt doen Onlangs hoorde ik in Westmalle een lezing van universitair docent Bart Wallet, een groot kenner van antisemitisme en haar geschiedenis. Je moet je bewust worden van de complexe geschiedenis van antisemitisme in haar vele gedaanten en telkens moet je alles doen om je samen met anderen te keren tegen jodenhaat, zei hij. Maar dit is niet het enige. Als je bij Joden allereerst aan jodenhaat denkt en aan vervolging, doe je Joden tekort. ‘Wie Joden louter tot slachtoffer maakt, geeft antisemieten ruim baan’. Vertel ook het positieve verhaal, een verhaal van vitaliteit. Vertel over het levende jodendom. Misschien dat dan heel langzaam iets anders in de plaats komt voor de collectieve negatieve beelden van Joden. Ik denk dat we vanuit de kerken verbinding moeten zoeken met maatschappelijke en politieke initiatieven die een dam proberen op te werpen tegen antisemitisme. Daarbij hebben de kerken een eigen rol te vervullen, die overigens zeker ook te maken heeft met de eigen complexe geschiedenis. Ook al is er nog ongelofelijk veel te doen, het signaal moet duidelijk zijn aan de joodse gemeenschap in Nederland: weet je veilig. Een vitale Joodse gemeenschap is een onlosmakelijk deel van de Nederlandse samenleving.’
